Buddy, can you spare a virtual dime?
| 6-3-2017 | Lionel Pavey |
In januari 2017 was in Het Financieele Dagblad in een artikel te lezen, dat mobiele telefoonprovider Bharti Airtel India’s eerste betalingsbank had gelanceerd, de Airtel Payments Bank. Dit is een nieuwe banksoort, waarvoor de Indiase centrale bank RBI in 2014 richtlijnen uitgaf. Wij vroegen onze expert Lionel Pavey om uit te leggen wat het verschil is tussen een betalingsbank en een traditionele bank en wat een betalingsbank mogelijk maakt.
Wat is een betalingsbank?
Bij een betalingsbank kan men geld storten en betaalopdrachten verrichten, maar de bank kan geen krediet verstreken. Traditionele banken kunnen vele malen hun eigen vermogen uitlenen onder het huidige systeem – een betalingsbank kan zijn overtollige middelen alleen uitlenen aan de overheid. Zo een bank wordt beschouwd als heel veilig en heeft een zeer solide balans.
Betalingen worden aangeboden via online betaalsystemen gekoppeld aan mobiele telefoons. De bank heeft geen fysiek netwerk van kantoren – hiermee kan zij haar diensten goedkoper aanbieden dan traditionele banken. Toegang tot een bankrekening is dus makkelijker en daarmee ontstaat concurrentie voor de bestaande banken. Het toetredingsdrempel is lager – hiermee kunnen meer mensen gebruik maken van bankdiensten.
Een betalingsbank (bijvoorbeeld via een telefoon provider) kan uiteindelijk leiden tot een toekomst waar contant geld niet meer zal bestaan.
Cashless betalen
Pinnen is al een vorm van cashless betalen. Sportverenigingen, bedrijfsrestaurants, winkels, horeca en openbaar vervoer zijn instanties du nu al gebruik maken van cashless betalen. Niet alleen via een bankpas, maar ook via een betaalsleutel die gekoppeld is aan een digitale portemonnee. Zulke diensten kunnen ook aangeboden worden door niet bancaire partijen – zoals telecom providers. In 2003 introduceerde Rabo al het product MiniTix – een elektronische portemonnee.
Wat zijn de voordelen?
- Bescherming tegen criminaliteit – de kans op (winkel) overval wordt sterk verminderd.
- Omzet verhoging – het gemak zal kunnen leiden tot meer uitgaven. De drempel om uit te geven is lager.
- Direct ontvangst – door direct overmaken kan de omzet gelijk geboekt worden.
- Inzicht – betere analyse op omzet en klanten. Producten kunnen meer gericht worden op de klant.
- Cash is onveilig, duur in onderhoud en vergt een hoop administratieve handelingen
- Inzicht – alle bonnen worden digitaal opgeslagen in jouw portemonnee na afrekening
- Zwart geld – dit verdwijnt steeds meer – dit is voordelig voor de fiscus.
Wat zijn de nadelen?
- Verplichting – iedereen moet mee doen, dus geen vrije keus.
- Privacy niet meer veilig – het gebruik leidt tot een elektronische spoor. Betalingen zijn traceerbaar.
- Veiligheid is zeer belangrijk – wie bewaakt alle gegevens, wie heeft toegang, hoe controleer je dit?
- Kwetsbaar – zoals al gezien met bitcoins, cybercriminelen geven aandacht aan het kaalplukken van elektronische rekeningen.
- Interventie – de staat zou een negatief rente kunnen invoeren op bankrekeningen. Men zou dan niet hun tegoed kunnen opnemen in contante.
In het dagelijkse leven: mijn dochter
Mijn dochter is 10 en krijgt zakgeld. Het geld gaat in een spaarpot. Als zij iets wil kopen moet het geld uit de spaarpot gehaald worden en geteld. Eenmaal aangekomen bij de winkel treedt de “wet van Pappa” in werking.
Als ik haar aankoop als educatief beschouw, wil ik 50 pro cent van de aankoop-prijs betalen. Maar als iets EUR 20 kost moet mijn dochter wel EUR 20 in haar spaarpot hebben. Zij kan niet komen met EUR 10 in de veronderstelling dat ik de andere EUR 10 ga betalen.
Zo leer ik mijn dochter om te gaan met geld. Zij moet ook zelf afrekenen bij de kassa en, indien nodig, alle relevante vragen aan de verkoper stellen. Op het moment dat zij alles uit haar spaarpot uitgeeft, moet zij beseffen dat zij er niets meer zal overhouden als zij de gewenste aankoop doet – zij gaat terug naar nul en moet weer alles opbouwen. Dit kan een sober effect veroorzaken – een openbaring.
Hoe doet u dit met uw eigen kinderen?
En hoe gaan wij onze kinderen leren omgaan met geld als het niet meer fysiek is?
Dat is pas een uitdaging!
Never spend your money before you have it – Thomas Jefferson
Cash Management and Treasury Specialist – Flex Treasurer